Detayhaber / 20.06.2017
FİNANSAL İSTİKRAR 2016
YILI DÖRDÜNCÜ ÇEYREK RAPORU AÇIKLANDI
Türkiye ekonomisinin toplam finansal varlıkları
2016 yılı dördüncü çeyreğinde 9 milyar 286 milyon TL, yükümlülükleri ise 10
milyar 483 milyon TL düzeyinde gerçekleşti.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2016 yılı dördüncü çeyrek finansal
istikrar raporunu açıkladı. Buna göre; 2016 yılı dördüncü çeyreğinde Türkiye
ekonomisinin toplam finansal varlıkları 9 milyar 286 milyon TL, yükümlülükleri
ise 10 milyar 483 milyon TL düzeyinde gerçekleşerek, finansal varlık ve
yükümlülüklerin farkından oluşan net finansal değer 1 milyar 197 milyon TL
düzeyine ulaştı ve genel ekonomi net borçlu pozisyonunu sürdürdü. Toplam
ekonominin finansmanı, büyük ölçüde dünyanın geri kalanı (yurtdışı) ve
hanehalkı tarafından sağlandı.
Veri dönemi boyunca, hanehalkı ve dünyanın geri kalanı finansal fazla verirken,
finansal olmayan kuruluşlar ve genel yönetim finansal açık verdi. Diğer
taraftan, finansal kuruluşlar ile sigorta şirketleri ve emeklilik fonlarının
net finansal değeri, üstlendikleri finansal aracılık faaliyetleri nedeniyle,
dengedeki pozisyonunu korumuş ve yatay bir seyir izledi.
Akım veriler incelendiğinde; 2016 yılı dördüncü çeyreğinde, tüm sektörlerde
işlem kaynaklı akımlarda artış, değerleme kaynaklı akımlarda ise genel yönetim
sektöründe bir miktar azalış gözlendi. Hanehalkında pozitif net akım
gözlenirken diğer sektörlerde negatif net akım gerçekleşti. En yüksek net akım,
değerleme azalışı olarak finansal olmayan kuruluşlarca kaydedildi. Finansal
olmayan kuruluşlarda görülen negatif net akım ise değerleme işlemlerindeki
azalışa bağlı oldu.
Hanehalkı
Hanehalkı finansal varlıklarının 2016 yılı dördüncü çeyreklik döneminde bir
önceki döneme göre 69 milyar TL'lik artış gösterdiği ve bu artışın büyük
kısmının mevduatlardaki değerleme artışından kaynaklandığı görüldü. Hanehalkı
yükümlülüklerindeki 20 milyar TL'lik artış ise kredi işlemlerinden kaynaklandı.
Hanehalkı finansal varlıklarında en temel araç yaklaşık yüzde 76'lar
dolayındaki payı ile mevduatlar olup, bunu hisse senetleri ve özkaynaklar
izledi. Veri dönemi boyunca, hisse senedi ve özkaynakların toplam finansal
yatırımlardaki payı azalırken, mevduatların payı yatay bir seyir izledi. Öte
yandan, yükümlülüklerin tamamına yakını krediler kaynaklı olarak gerçekleşti.
Hanehalkı net finansal değeri 2016 yılı dördüncü çeyreğinde bir önceki çeyreğe
göre 49 milyar TL'lik artış gösterdi. Hanehalkı borçluluğuna ilişkin
göstergelere bakıldığında, hanehalkı borcunun GSYİH'ye oranı yüzde 18
civarındaki seyrini korumuş, borcun harcanabilir gelire oranı ile toplam
finansal varlıklara oranı 2016 yılının dördüncü çeyreğinde yatay bir seyir
izledi.
Hanehalkı yükümlülüklerinin GSYİH'ye oranına bakıldığında; 2016 yılının
dördüncü çeyreğinde Türkiye'nin karşılaştırma yapılan 19 ülke arasında
borçluluk düzeyi en düşük ülke olduğu görüldü.
Finansal olmayan kuruluşlar
Finansal olmayan kuruluşların finansal varlıklarının 2016 yılı dördüncü
çeyreğinde, bir önceki döneme göre 375 milyar TL artış gösterdiği ve bu artışın
büyük ölçüde diğer alacaklar ile hisse senedi ve özkaynaklardaki işlem
artışından kaynaklandığı gözlendi. Aynı dönem için toplam yükümlülüklerdeki
artışın büyük ölçüde diğer borçlardaki 191 milyar TL'lik artış ile hisse
senetleri ve özkaynaklardaki 113 milyar TL'lik artıştan kaynaklandığı,
kredilerde ise 97 milyar TL'lik değerleme artışı olduğu dikkat çekti.
2016 yılı dördüncü çeyreklik döneminde, finansal olmayan kuruluşların varlıklar
tarafındaki en önemli kalemini; ticari kredi ve avanslar ile diğer kalemlerin
toplamından oluşan diğer alacaklar (yüzde 50) oluşturdu. Hisse senetleri ve
özkaynakların payı yüzde 36, para ve mevduatların payı ise yüzde 12 oldu.
Yükümlülük tarafında ise hisse senetleri ve özkaynak ihracı yoluyla yapılan
finansmanın toplam yükümlülükler içindeki payı yüzde 31, diğer borçların oranı
yüzde 38, kullanılan kredilerin payı ise yüzde 31 olarak gerçekleşti.
Finansal olmayan kuruluşların net varlıkları 2016 yılı dördüncü çeyreğinde bir
önceki çeyreğe göre 102 milyar Türk Lirası azaldı. Finansal olmayan
kuruluşların borçlarının GSYİH'ye oranı 2016 yılı dördüncü çeyreğinde yüzde 68
seviyesinde gerçekleşirken, borçların toplam finansal varlıklara oranı artış
eğilimini sürdürdü.
Finansal olmayan kuruluşların borçlarının GSYİH'ye oranları çeşitli ülkelerle
karşılaştırıldığında, 2016 yılı dördüncü çeyreğinde, Türkiye'nin borçluluk
düzeyi düşük ülkeler arasında yer aldığı görüldü.
2016 yılı dördüncü çeyreğinde, Türkiye ekonomisi net borçlu pozisyonunu
sürdürürken, hanehalkı ve dünyanın geri kalanı finansman sağlayan iki ana
sektör oldu. En borçlu sektör, finansal olmayan kuruluşlar olurken, bunu
merkezi yönetim sektörü izledi. Bu dönemde, hanehalkının net finansal değeri
bir miktar iyileşme gösterdi, bu iyileşmede hem işlemler hem de kur ve fiyat
hareketlerinin yansıması olan değerleme hareketleri etkili oldu. AB ülkeleri ve
ABD'nin oluşturduğu ülkeler ile karşılaştırıldığında, Türkiye'de hanehalkı ve
finansal olmayan kuruluşların borçluluk düzeyinin Euro bölgesi ortalamasının
altında ve düşük seviyeli ülkeler arasında olduğu dikkat çekti.
DETAY HABER
20.06.2017
